ÖZ
Amaç
Çalışmamız, 1 Ocak 2020 ile 31 Aralık 2020 tarihleri arasında koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) olgu sayılarındaki değişimi ve sağlık ve havacılık otoriteleri tarafından alınan sağlık tedbirlerinin Türkiye havalimanlarındaki dış hat yolcu sayılarına yansımasını halk sağlığı perspektifinden inceleyerek literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Gereç ve Yöntemler
Bu araştırma kesitsel tipte yapılmıştır. Araştırmada, ulusal sağlık ve havacılık yetkili otoritelerinden elde edilen ikincil veri kaynaklarından yararlanılmıştır. Veriler, SPSS 25 paket programı kullanılarak zaman serisi analizi yöntemleri ve Excel 2013 programında tanımlayıcı istatistik düzeyinde değerlendirilerek tablo ve şekillerle gösterilmiştir.
Bulgular
Türkiye’de sivil hava trafiğine açık 56 havalimanının 2020 yılındaki toplam dış hat yolcu sayısı 2019 yılına göre %71 azalış göstermiş olup, en keskin düşüş %100’e yakın seyreden yılın ikinci çeyreğinde yaşanmıştır. Zaman serisi analizinde seride trend etkisine ilişkin bir kanıt elde edilememiştir. Aylık dış hat yolcu sayılarındaki değişimin rassal olmadığı tespit edilmiştir. Zaman serisi grafiğindeki kırılma noktalarının, COVID-19 pandemisi sebebiyle uluslararası seyahate yönelik getirilen tedbirlerin tarihleriyle uyumlu olduğu bulgusuna ulaşıldı.
Sonuç
COVID-19 pandemisinin erken dönemlerinde olgu sayısı artışının uluslararası seyahat bağlamında havalimanlarında alınan halk sağlığı tedbirlerini direkt olarak artırdığı ve dış hat yolcu sayısında ciddi düşüşlere neden olduğu saptanmıştır. Uzamış salgın durumlarında alınan halk sağlığı tedbirlerinin ve seyahat kısıtlamalarının çok boyutlu risk değerlendirmesi yapılarak uygulanması önerilir.