ÖZET

Amaç:

Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet; sosyal, duygusal, psikolojik ve hizmet kalitesi gibi pek çok alanda olumsuz etkiler bırakan bir durumdur. Çalışmanın amacı; iş yeri şiddetinin risklerini ve şiddet farkındalığını değerlendirerek mağdur sağlık çalışanlarında travma sonrası tükenmişliğin etkilerini saptamaktır.

Gereç ve Yöntemler:

Araştırma Sağlık Başkanlığı’na bağlı kamu kurumlarında çalışan hekim ve hemşirelerle yürütüldü. Çalışmada anket yöntemi kullanıldı. Üç temel bölümden oluşan ankette, toplam 37 adet soru bulunmaktaydı. İlk bölümde demografik bilgiler; ikinci bölümde şiddetin niteliği, travma sonrası şiddeti bildirme ve profesyonel destek alma durumları; son bölümde Maslach tükenmişlik envanteri yer aldı. Soru formu, çalışanlara sosyal medya hesapları ve ağları üzerinden iletildi. Veriler SPSS 25 paket programı ile analiz edildi.

Bulgular:

Çalışmaya 415 sağlık çalışanı katıldı. Katılımcıların %87’si şiddete maruz kaldığını belirtti. Şiddet sonrası çalışanların %36’sı şikayette bulundu, %7’si profesyonel destek aldı. Şiddete maruz kalmış sağlık çalışanlarında duygusal tükenme ve duyarsızlaşma anlamlı oranda yüksek (p<0,001) bulundu. Yaş arttıkça duygusal tükenme ve duyarsızlaşma puanları düşmekte, kişisel başarı puanı ise artmaktaydı. Acil servis, klinik birimler içinde tükenmişlik boyutlarında en riskli grup idi.

Sonuç:

Sağlık çalışanları, iş yeri şiddetine yüksek oranda maruz kalmaktadır. Bunun sonucunda duyarsızlaşma ve duygusal tükenme meydana gelmekte, kişisel başarıları düşmektedir. Özellikle genç yaş grubu sağlık çalışanları ve acil klinikler riskli grupta yer almaktadır. Şiddete karşı farkındalık, duyarlılık, şiddetle mücadelenin yasal ve toplumsal düzeyde etkinliği artırılmalı; mezuniyet öncesi tıp eğitimi de bu kapsamda değerlendirilmelidir.