ÖZ

Amaç

Büyüme hormonu (BH) ilişkili boy kısalığı nadir olmakla beraber çocuk izleminde önemli bir sorundur. Hipofiz manyetik rezonans görüntülemesi (MRG) ile hipofiz anatomisinin belirlenmesi, BH bozuklukları ve edinsel hipofiz hastalıklarının tanısında önemli bir araçtır. Çocuklarda hipofiz boyutları yaşa göre değişkenlik göstermektedir ve net sınırları bilinmemektedir. Bu çalışmada, BH eksikliği (BHE) ve biyoinaktif BH tanılı hastalarda hipofiz MRG bulguları ile BH arasında ilişki olup olmadığı araştırıldı.

Gereç ve Yöntemler

BHE ve biyoinaktif BH tanılı 306 çocuk hasta incelendi. Tüm hastalara hipofiz MRG çekildi ve tanılar 3 gruba ayrıldı: Ağır BHE, hafif-orta BHE ve biyoinaktif BH.

Bulgular

Hipofiz büyüklüğüne göre hastaların %63,4’ünün hipofiz MRG taraması normal, %27,5’inin hipoplastik ve %0,3’ünün hiperplastikti. Ağır BHE olan hastalarda hipofiz yüksekliği ve hacmi, hafif-orta gruba göre daha düşüktü (p<0,05). Hipofiz hacmini tahmin etmede en etkili ölçümün, hipofiz boyu olduğu görüldü. Boy standard sapma skoru ile hipofiz yüksekliği arasında anlamlı bir korelasyon gözlendi (r=0,824, p<0,001). Pik BH düzeyi ile patolojik MRG ilişkisi incelendi. Cut-off 14,5 eğrinin altındaki alan (%95): 0,59 (0,52-0,67), sensitivite %97, spesifite %95 saptandı (p=0,007).

Sonuç

BH ve hipofiz hacminin tahmini için MRG ile ölçülen hipofiz boyu arasında güçlü bir ilişki vardır. Yavaş büyüyen çocuk hastalarda tek başına hipofiz yükseklik ölçümü izole BHE tanısı koymada önemli destekleyici bulgudur.